عصر کرد - زومیت / ناسا در تصمیمی حیاتی، فضاپیمای استارلاینر بوئینگ را از حمل فضانوردان در مأموریت بعدی خود منع کرد و تا اطلاع ثانوی آن را به یک فضاپیمای باری تنزل داد.
در یک عقب‌گرد بزرگ برای شرکت بوئینگ، ناسا اعلام کرد که فضاپیمای پردردسر استارلاینر در نخستین مأموریت عملیاتی خود امکان حمل فضانورد به ایستگاه فضایی بین‌المللی را نخواهد داشت. بر اساس اصلاحیه‌ی جدید در قرارداد میان دو طرف، مأموریت استارلاینر-1 که برای آوریل 2026 برنامه‌ریزی شده، فقط محموله حمل خواهد کرد.
بازار ![]()
ناسا می‌گوید این تصمیم ضربه‌زننده پس از سال‌ها مشکلات فنی و پروازهای آزمایشی پر از نقص رخ می‌دهد. نخستین پرواز آزمایشی بدون خدمه استارلاینر در اواخر سال 2019 به‌دلیل مشکلات نرم‌افزاری نزدیک بود به ازدست‌رفتن کامل فضاپیما منجر شود. پرواز دوم در مه 2022 نیز با وجود رسیدن به ایستگاه، با نقص در پیشران‌ها دست‌و‌پنجه نرم می‌کرد.
استیو استیچ، مدیر برنامه خدمه تجاری ناسا، در بیانیه‌ی منتشرشده هدف از این تغییر را تشریح کرد:
ناسا و بوئینگ همچنان در حال آزمایش دقیق سامانه پیشران استارلاینر برای آماده‌سازی دو پرواز احتمالی در سال آینده هستند. این اصلاحیه به ناسا و بوئینگ امکان می‌دهد تا در سال 2026 روی صدور ایمن گواهی این سامانه تمرکز کنند، نخستین مأموریت اعزام خدمه را در زمان مناسب اجرا کنند و برنامه‌ریزی پروازهای آینده استارلاینر را با نیازهای عملیاتی ایستگاه تا سال 2030 همسو نگه دارند.
نقطه‌ی اوج مشکلات استارلاینر، نخستین پرواز سرنشین‌دار آن در تابستان گذشته بود. در این مأموریت، بوچ ویلمور و سانی ویلیامز، فضانوردان ناسا، با وجود رسیدن به ایستگاه فضایی، به‌دلیل نقص‌های متعدد در سامانه پیشران برای مدتی بسیار طولانی‌تر از انتظار در فضا گرفتار شدند. ناسا در نهایت فضاپیمای استارلاینر را برای بازگرداندن آن‌ها بیش‌از‌حد خطرناک تشخیص داد.
اما در همین حال، شرکت اسپیس ایکس، رقیب بوئینگ، با فضاپیمای دراگون خود عملکردی درخشان داشته است. از سال 2019، دراگون یک پرواز آزمایشی و ده مأموریت اعزام خدمه را با موفقیت کامل به انجام رسانده است. در واقع، کپسول دراگون بود که در سپتامبر 2024، ویلمور و ویلیامز را پس از تصمیم ناسا مبنی بر استفاده‌نکردن از استارلاینر، سالم به زمین بازگرداند.
پروژه استارلاینر که 15 سال پیش معرفی شد و قرار بود در سال 2017 عملیاتی شود، تاکنون بیش از دو میلیارد دلار ضرر روی دست بوئینگ گذاشته است. همان‌طور که ارزتکنیکا اشاره می‌کند، بوئینگ درباره‌ی تغییرات ایجادشده در سامانه پیشران خود سکوت کرده است. شناسایی دقیق این مشکلات نیز احتمالاً چالشی بزرگ بوده، زیرا ماژول سرویس فضاپیما که نقص‌ها در آن قرار داشت، در بازگشت بدون خدمه فضاپیما در سپتامبر 2024 جدا شد و در جو زمین سوخت.
با توجه به برنامه ناسا برای بازنشسته‌کردن ایستگاه فضایی بین‌المللی در حدود سال 2030، پنجره‌ی زمانی بوئینگ برای اثبات توانایی‌های فضاپیمای خود و بازگرداندن سرمایه‌گذاری هنگفت، به‌سرعت در حال بسته‌شدن است. آیا بوئینگ می‌تواند اعتماد ناسا را دوباره جلب کند؟