بزرگنمايي:
عصرکرد- دکتر سید امجدحسینی، پزشک درمانگاه دیابت توحید سنندج در مورد روز جهانی
دیابت می گوید: فدراسیون بین المللی دیابت و سازمان سلامت جهانی در سال
١٩٩١ و در پاسخ بر رشد روز افزون دیابت در تمامی جوامع بشری، روز( 14
نوامبر) برابر با 23 آبان را روز جهانی دیابت نامگذاری کرد. این روز در
سال 2006 توسط سازمان ملل متحد به عنوان یک روز رسمی در تقویم جهان ثبت شد.
در این روز بزرگترین کمپین اطلاع رسانی در مورد دیابت، هر ساله با
محوریت مشخص و با شعاری که فدراسیون بین المللی دیابت انتخاب می کند در بیش
از 160 کشور دنیا برگزار می شود.
دکتر حسینی می گوید: نیمی از مبتلایان به دیابت در جهان از بیماری خود بی اطلاعند.
طبق آخرین مطالعه انجام شده باکنترل خون، کنترل وزن، تغذیه مناسب و فعالیت بدنی کافی، می توان خطر ابتلای به دیابت را کاهش داد.
وی می گوید: دیابت دو نوع است که در نوع یک انسولین تولید نمی شود اما
در نوع دوم انسولین مقاوم تولید می شود. دیابت نوع یک از عوامل ژنتیکی و
محیطی مانند ویروس ها در ابتلا به بیماری نقش بسزائی دارند.
او در ادامه می گوید: در دیابت نوع 1 سندرم متابولیک مزمن و شایع ترین
اختلال اندوکرین در دوران کودکی و نوجوانی وجود دارد که در هر سنی ممکن
است، بروز کند، اما اوج شیوع آن از 10 تا 15 سالگی است و 75 درصد موارد تا
قبل از 18 سالگی تشخیص داده می شود.
سلول های پانکراس افرادی که مبتلا به دیابت نوع یک هستند، قادر به ساخت انسولین نیست یا میزان بسیار کمی تولید می کند.
دکتر حسینی می گوید: انسولین هورمونی است که به سلول های بدن کمک می کند
از گلوکزی کە در بدن وجود دارد، برای انرژی رساندن به سلول ها استفاده
کند.
این پزشک می گوید: از علایم شایع دیابت، گرسنگی و تشنگی بیش از حد، تاری
دید، خستگی، تکرر ادرار ، کاهش چشمگیر وزن در مدت زمان کوتاه، تنفس سریع و
پی در پی، خشکی پوست و دهان، صورت برافروخته، بوی تنفس خاص و حالت تهوع
استفراغ یا درد معده است.
در ادامه این گزارش پای درد و دل هادی صمدی کارمند، نهیه ثابتی
خانه دار و مهشید ساری دانش آموز در مورد دیابت و مشکلاتی که به عنوان
فردی دیابتی با آن سرو کار دارند هستیم.
هادی صمدی، که به دیابت نوع دوم مبتلا است می گوید: دیابت نوع دو بیشتر زمینه ارثی دارد.
او بر این باور است که هر نوع بیماری مشکلات و محدودیت های خاص خود را دارد و دیابت از این قضیه مستثنی نیست.
صمدی در پاسخ به این سؤال که آیا فقر سفره دیابتی از آسیب های فقر
فرهنگی سرچشمه می‌گیرد؟ می گوید: با اطمینان کامل نمی توان گفت فقر سفره
دیابتی از فقر فرهنگی نشئت می گیرد. کم نیستند پزشکان و نخبگانی که از
دیابت و بیماری های ژنتیکی زجر می کشند، همه آسیب ها را در فرهنگ خلاصه
نکنیم.
او در رابطه با مشکلات خود برای تهیه داروهای ماهانه می گوید: در گذشته
داروهایم را در تأمین اجتماعی به صورت رایگان تهیه می کردم، اما چند ماهی
است هر بار یکی دو قلم را باید آزاد تهیه کنم.
صمدی، در ادامه در رابطه با اهمیت آزمایش های ماهانه و روزانه غربالگری،
در کنترل دیابت می گوید: آزمایش های غربالگری هر شش ماه یک بار، می شود و
آزمایش های قند خون و کلسترول را هم اغلب چک می کنم، بنا به وضعیت فرد
دیابتی هر ماه آزمایش تکرار می شود و روتین روزانه 24 ساعت یک بار از
دستگاه گلوکومتر قند خون ناشتا را چک می کنند. البته این چک کردن روزانه
بیشتر برای افراد انسولینی تجویز می شود.
افرادی هستند که زیاد به سلامتی خود اهمیت نمی دهند و ممکن است دچار آسیب
های جبران ناپذیری شوند. دیابت بیماری خاموشی است، در صورت رعایت نکردن گاه
مشاهده می شود که با رسوب چربی در رگ های قلب، کلیه و چشم ها را درگیر
کرده و کاری نمی شود کرد.
تهیه ثابتی، خانه دار، است و به دیابت دوران بارداری مبتلا بوده و به دلیل زمینه وراثتی، دارو مصرف می کند.
او که عمیق تر این بیماری را لمس کرده می گوید: دیابت مانند سدی عظیم
انسان را از لمس بسیاری از زیبایی ها و طعم های لذیذ زندگی دور می کند، اما
در عوض آگاهی هایی به انسان می دهد که شاید یک فرد سالم حتی به آن نمی
اندیشد.
خانم ثابتی، از آوردن کلمه فقر زیاد راضی نیست، چون معتقد است خود دیابت
اوج فقر است و برایش فرقی نمی کند چه از سفره غذاهای آب‌پز و بی نمک باشد،
چه از نشناختن انواع بیماری ها و کم کاری رسانه، بهداشت و درمان در این
موارد.
او می گوید: گاهی اوقات دارو کمیاب می شود و مجبور می شویم آزاد دارو تهیه کنیم.
ثابتی می گوید: چکاب سالانه را با هر چه دکترم تشخیص دهد انجام می دهم.
حتماً بی اهمیت نیست؛ هستند کسانی که پاهایشان در گیر دیابت شده و مجبور به
قطع کردن نیمی از پایش شده است.
مهشید ساری، دانش آموزی که از یابت نوع یک رنج می برد، می گوید: در
مدرسه و جمع دوستان خیلی زود خسته می شدم و چشمانم تاریک می شد، به پزشک
مراجعه کردم، ابتدا گفتند دلیل تغییرات هرمونی و سن نوجوانی است، پس از
آزمایشات فراوان متوجه شدند به دیابت مبتلا شده ام.
او می گوید: تهیه دارو از تهیه انسولین خیلی راحت تراست، چند ماه گذشته
انسولین گیر نمی آمد حتی بازار آزاد هم نبود که تهیه کنیم و پدر و مادرم
خیلی اذیت شدند؛ نگهداری و بردن به مدرسه هم مشکلات فراوانی برایم دارد..
مهشید ساری، از مواد غذایی که در بازار به اسم بدون قند و ساخارین عرضه
می شود، شکایت دارد و از مسئولین می خواهد که در این امر نظارت و برنامه
ریزی بیشتری داشته باشند.
ساری می گوید: وقتی دوستانم در زنگ تفریح خوردنی های جورواجور می خورند
از خودم بدم می آید، نه به خاطر خوردنی ها، به خاطر ناخنک زدن های دوستانه و
دنبال هم کردن ها.