عصر کرد - تیمی از دانشمندان آزمایشگاه علوم ارتباطات کاناگاوا ژاپن مدل جدیدی توسعه داده‌اند که می‌تواند با تحلیل اسکن فعالیت مغزی، افکار انسان‌ها را رونویسی کند. این تکنیک «زیرنویس ذهنی» (Mind Captioning) نام گرفته و ممکن است به روشی کاملاً مؤثر برای تبدیل افکار به متن تبدیل شود.
طبق گزارش‌های منتشرشده، این تکنیک جدید براساس چندین مدل هوش مصنوعی ساخته شده که برای آموزش آنها ابتدا یک مدل زبانی عمیق متن‌های زیرنویس بیش از 2000 ویدیو کوتاه را تحلیل کرده و «امضای معنایی» منحصربه‌فردی برای آنها ایجاد کرده است.
سپس ابزار هوش مصنوعی دیگری براساس اسکن‌های MRI مغز شش شرکت‌کننده که درحال تماشای همان ویدیوها بوده‌اند، آموزش داده شده است. براساس فعالیت‌های مغزی این افراد نیز امضاهای معنایی به‌وجود آمده است.
تبدیل افکار به متن با تحلیل فعالیت مغز
محققان در نتایج تحقیق خود می‌گویند با تحلیل فعالیت مغزی یک شرکت‌کننده که درحال تماشای ویدیویی از پرش فردی از بالای یک آبشار بوده، مدل هوش مصنوعی ابتدا واژه «جریان بهاری» را پیش‌بینی کرده، سپس آن را به «آبشار سریعی درحال پایین ریختن» تغییر داده است. در نهایت پس از چندین‌بار تلاش عبارت «یک نفر از آبشار مرتفع در لبه کوه می‌پرد» را نشان داده است.
در مجموع، محققان ادعا کرده‌اند که مدل هوش مصنوعی توانسته از بین 100 گزینه موجود، ویدیوی درحال پخش را با دقت 50 درصد تشخیص بدهد و آن را توصیف کند.
هرچند این رویکرد جدید به اسکن‌های MRI متکی است که به‌صورت روزانه نمی‌توان از آنها کمک گرفت، اما محققان امیدوار هستند که این روش درنهایت بتواند با ایمپلنت‌های مغزی ترکیب شود.
این فناوری هرچند جذاب به‌نظر می‌رسد اما پیامدهای دیگری نیز دارد. از یک سو می‌تواند به افرادی که به‌دلیل سکته مغزی و دیگر مشکلات پزشکی توانایی تکلم خود را از دست داده‌اند کمک کند اما از سوی دیگری ممکن است حریم خصوصی ذهنی این افراد را تهدید کند. البته تیم تحقیقاتی تأکید کرده که مدل آنها قادر به رمزگشایی افکار خصوصی نیست.