عصر کرد - زومیت / ورزشکاران استقامتی مرزهای توانایی انسان را جابجا می‌کنند، اما بدن انسان سقفی مشخص برای مصرف انرژی دارد که اراده قادر به شکستن آن نیست.
ورزشکاران استقامتی افراطی شاید بتوانند بر مسافت‌های سرسام‌آور غلبه کنند، اما دشمن اصلی آن‌ها ممکن است درون خودشان نهفته باشد: سقف متابولیکی بدن.
بازار ![]()
به‌گزارش ساینس‌نیوز، پژوهشگران در مطالعه‌ای تازه با بررسی گروهی از ورزشکاران حرفه‌ای استقامتی، توانسته‌اند حد نهایی مصرف انرژی در بدن انسان را مشخص‌تر کنند. یافته‌ها نشان می‌دهد هرچند اراده ممکن است قوی باشد، بدن نمی‌تواند قوانین زیست‌شناسی را دور بزند.
درو بست، انسان‌شناس زیستی از کالج لیبرال آرتز ماساچوست در نورث آدامز، به همراه همکارانش، گروهی متشکل از 14 ورزشکار نخبه، آموزش‌دیده و عمدتاً تمام‌وقت را به‌مدت یک سال زیر نظر گرفتند. بست می‌گوید: «این ورزشکاران عملاً یک آزمایش طبیعی را فراهم می‌کنند؛ می‌خواهیم بدانیم وقتی تمام محدودیت‌های معمول از میان برداشته می‌شود، مرز نهایی عملکرد فیزیکی انسان کجاست؟»
سقف مصرف انرژی احتمالاً نزدیک به 2٫5 برابر نرخ متابولیسم پایه است.
شرکت‌کنندگان در پژوهش با رقابت‌های طاقت‌فرسای استقامتی بیگانه نبودند. برای مثال، 10 نفر از آن‌ها که دونده‌های اولتراماراتن بودند، در طول مطالعه به‌طور میانگین حدود 6٬500 کیلومتر دویدند. در مقاطع مختلف پژوهش، شرکت‌کنندگان آبی می‌نوشیدند که با ایزوتوپ‌های پایدار و قابل‌ردیابی هیدروژن و اکسیژن نشانه‌گذاری شده بود و سپس، از طریق نمونه‌های ادرار اندازه‌گیری می‌شد. داده‌ها همراه با سوابق تمرینی، به پژوهشگران امکان داد مقدار کربن‌دی‌اکسید تولیدشده و در نتیجه، میزان انرژی مصرفی بدن را محاسبه کنند.
ورزشکاران در بازه‌های کوتاه‌مدت، عملکردی شگفت‌انگیز در مصرف انرژی داشتند. بالاترین اندازه‌گیری، اندکی بیش از هفت برابر نرخ متابولیسم پایه (BMR) بود؛ یعنی میزان انرژی که بدن در حالت استراحت برای کارهای حیاتی، مثل تنفس، تنظیم دما و تپش قلب مصرف می‌کند. اما پس از تحلیل داده‌ها در مقیاس بلندمدت، مصرف انرژی به حدود 2٫5 برابر نرخ متابولیسم پایه تثبیت شد.
نتایج با داده‌های پیشین درباره افرادی که انرژی زیادی صرف می‌کنند، مانند دوچرخه‌سواران تور دو فرانس، کاوشگران قطبی و زنان باردار یا شیرده، مطابقت دارد. بست می‌گوید: «در میانگین، این گروه از سقف مصرف انرژی فراتر نرفتند، بنابراین سقف احتمالاً جایی نزدیک همان 2٫5 برابر است.»
مطالعاتی از این دست، به درک کامل‌تری از نیازهای فیزیولوژیکی در فعالیت‌های طولانی و طاقت‌فرسا کمک می‌کند. هرچند شاید 2٫5 برابر نرخ متابولیسم پایه خیلی زیاد به نظر نرسد، در واقع رقم چشمگیری است. برای ورزشکاری که در حالت استراحت روزانه حدود 1800 کالری می‌سوزاند، این رقم معادل 4500 کالری در روز است. حتی اگر فرد این مقدار را در طول یک سال حفظ کند، باز هم خروجی فوق‌العاده‌ای به‌حساب می‌آید.
البته مطالعه به چند فرض متکی بود که ممکن است در برآوردها کمی خطا ایجاد کرده باشد. برای نمونه، پژوهشگران فرض کردند دوندگان اولتراماراتن تمام مسیر مسابقه را دویده‌اند، در حالی‌که اگر بخشی از مسیر را پیاده رفته باشند، مصرف انرژی کمتر می‌شده است.
به‌نقل‌از بست، احتمال دارد ورزشکارانی وجود داشته باشند که بتوانند فراتر از این سقف عمل کنند. او می‌گوید: «قطعاً موارد استثنا وجود دارد، اما بعید می‌دانم بخش قابل‌توجهی از انسان‌ها بتوانند در سطحی بالاتر از این حد عملکرد داشته باشند.»
بست تأکید می‌کند بیشتر مردم حتی نزدیک این حد هم نمی‌رسند و اگر هم برسند، ممکن است آسیب ببینند. او در پایان با لبخند می‌گوید: «ما فراری‌ها را مطالعه می‌کنیم تا درباره‌ی هونداها یاد بگیریم. اما اگر هم در دسته‌ی دوم هستید، نگران نباشید؛ هونداها می‌توانند حدود 400 هزار کیلومتر دوام بیاورند.»
مطالعه در نشریه Current Biology منتشر شده است.