عصر کرد - زومیت / کرگدن‌های جاوه‌ای با تنها 50 عضو باقی مانده در طبیعت، احتمالاً درمعرض تهدیدترین پستاندار بزرگ دنیا محسوب می‌شوند.
کرگدن‌های جاوه‌ای (Rhinoceros sondaicus)، یکی از نادرترین پستانداران زمین، با هر نفس به مرز انقراض نزدیک‌تر می‌شوند. اکنون از جمعیت این گونه‌ی منحصر‌به‌فرد تنها 50 عضو باقی مانده و شکار غیرقانونی، همراه با نابودی زیستگاه، بقای آن‌ها را به‌شدت تهدید می‌کند. تصویری از طبیعت بکر اندونزی، مکانی که این غول‌های خاکستری هنوز پابرجا هستند، هشدار واضحی است برای تلاش جهانی در حفاظت از گونه‌ای که ممکن است به سرعت از روی زمین محو شود.
بازار ![]()
به‌گزارش آی‌اف‌ال‌ساینس، امروزه جمعیت کرگدن‌های جهان با تهدیدهای متعددی روبه‌رو است؛ گزارش تازه‌ای نشان می‌دهد کدام گونه کرگدن‌ها به آرامی در حال افزایش هستند و کدام‌ها، متأسفانه، در مسیر کاهش جمعیت قرار دارند.
در آفریقا، دو گونه بزرگ کرگدن، یعنی کرگدن سفید و کرگدن سیاه زندگی می‌کنند که وضعیت متفاوتی دارند. تعداد کرگدن‌های سیاه از 6٬195 به 6٬788 افزایش یافته، اما کرگدن‌های سفید از 15٬942 به 15٬752 کاهش یافته‌اند. بااین‌وجود، در آفریقای جنوبی که بیشترین جمعیت کرگدن‌ها را در جهان دارد، اندازه‌ی گروه‌ها برای حفظ جمعیت سالم در بلندمدت بسیار کوچک است و این امر نگرانی متخصصان را برمی‌انگیزد.
کرگدن جاوه‌ای به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد.
نینا فاشیونه، مدیر اجرایی بنیاد بین‌المللی کرگدن‌ها (IRF)، توضیح می‌دهد جمعیت‌های بزرگ‌تر بهتر می‌توانند در برابر تلفات ناشی از شکار غیرقانونی و بلایای طبیعی مقاومت کنند. بنیاد بین‌المللی کرگدن‌ها، صندوق توسعه زیستگاه کرگدن آفریقایی را ایجاد کرده است تا با افزایش جمعیت، حفاظت در برابر شکار و دیگر تهدیدها فراهم شود.
کرگدن‌های تک‌شاخ بزرگ یا کرگدن هندی (Rhinoceros unicornis) نیز که در هند و نپال زندگی می‌کنند و توسط اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) به عنوان گونه‌ی آسیب‌پذیر شناخته شده‌اند، افزایش جمعیت داشته و به 4٬075 قلاده رسیده‌اند، در حالی که در آخرین سرشماری 4٬014 قلاده گزارش شده بود. برآورد کل جمعیت این گونه در اوت 2018، حدود 3٬588 بود و روند افزایش در طول صد سال گذشته ادامه یافته است.
کنترل بحران شکار، کلید نجات کرگدن‌ها است
جمعیت کرگدن‌های سوماترایی (Sumatran rhino) در جزیره اندونزی، از آخرین بررسی در سال 2022 بدون تغییر باقی مانده و بین 34 تا 47 قلاده تخمین زده شده است. این گونه در وضعیت بحرانی قرار دارد و حتی احتمال داده می‌شود تهدیدشده‌ترین پستاندار بزرگ جهان باشد.
اما وضعیت برای کرگدن‌های جاوه‌ای وخیم‌تر است. این گونه تنها در پارک ملی اوجونگ کولون زندگی می‌کنند و جمعیت آن از 76 به 50 کاهش یافته که عمدتاً ناشی از شکار غیرقانونی است. درخت نخل آرنگا (Arenga obtusifolia) نیز تهدیدی جدی برای آن‌ها محسوب می‌شود، زیرا می‌تواند رقابت شدیدی با پوشش گیاهی طبیعی پارک و منابع غذایی کرگدن‌ها ایجاد کند.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که جمعیت کلی جهانی کرگدن‌ها برای همه‌ی گونه‌ها 26٬700 قلاده است. این آمار شامل کرگدن‌های باغ‌وحش یا مالکیت خصوصی نمی‌شود و تنها کرگدن‌های وحشی یا موجود در پارک‌های ملی را در بر می‌گیرد.
در پایان، فاشیونه نتیجه‌گیری می‌کند که گزارش جدید ترکیبی از خبرهای امیدوارکننده و نگران‌کننده است و تأکید دارد بیشتر کرگدن‌ها هنوز به شدت در معرض تهدید شکار غیرقانونی قرار دارند. کنترل بحران شکار و بهبود مدیریت زیستی برای تقویت جمعیت‌های فردی، کلید نجات واقعی کرگدن‌ها محسوب می‌شود.