عصر کرد - آنا /داور سابق فوتبال کشورمان گفت: وقتی وضعیت داوری ما خوب نیست و در قاره آسیا دیگر جایگاه جدی نداریم، کنار گذاشتن همین داوران باتجربه با دست خودمان به ضرر فوتبال کشور است.
محسن قهرمانی در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا، در خصوص قانون منع به‌کارگیری داوران بالاتر از 45 سال در لیگ برتر گفت: برای توضیح این موضوع مثالی می‌زنم. علیرضا فغانی اکنون چند سال دارد؟ 47 سال سن دارد. با این حال، او در سطح اول جهانی قضاوت می‌کند. برای فیفا، سن دیگر اهمیتی ندارد. مادامی که داوری در شرایط آمادگی جسمانی خوبی باشد، می‌تواند قضاوت کند، حالا چه 46 ساله باشد، چه 47 چه 48 سال. فیفا محدودیت سنی را حذف کرده است. اما در کشور ما، دو سه فصل پیش می‌خواستند علیرضا فغانی را کنار بگذارند و گفتند که او پا به سن گذاشته و باید جایش را به داور جوان‌تری بدهد.
داوران را تربیت می‌کنیم تا از تجارب آن‌ها استفاده کنیم
بازار ![]()
قهرمانی افزود: در صورتی که من اعتقاد دارم که ما داوران را تربیت می‌کنیم و صاحب تجربه می‌کنیم تا در مواقع حساس از تجربه‌شان بهره ببریم. داورانی مانند بیژن حیدری، علیرضا ایلدروم و محمدرضا ابوالفضلی می‌توانند در روزهای سخت لیگ به مجموعه داوری کشور کمک کنند. اما فدراسیون فوتبال، هیات رئیسه و کمیته داوران به این نتیجه رسیده‌اند که داوران در مرز سن 45 سالگی باید خداحافظی کنند. وقتی وضعیت داوری ما خوب نیست و در قاره آسیا دیگر جایگاه جدی نداریم، کنار گذاشتن همین داوران باتجربه با دست خودمان به ضرر فوتبال کشور است.
کمیته داوران باید در خصوص استفاده از داوران باتجربه تبصره‌ای داشته باشد
وی تصریح کرد: تربیت دوباره داورانی مانند بیژن حیدری، علیرضا ایلدروم و محمدرضا ابوالفضلی کار دشواری است. به نظر من، کمیته داوران می‌تواند از این داوران استفاده کند، به شرطی که تست‌های آمادگی جسمانی مورد نظر فیفا و AFC را با موفقیت پشت سر بگذارند. پیشنهاد می‌کنم تبصره یا ماده‌ای به آیین‌نامه کمیته داوران اضافه شود و با تصویب هیات رئیسه، از این داوران استفاده شود، مشروط به اینکه توانایی بدنی لازم را داشته باشند و تست‌های آمادگی جسمانی را پاس کنند. این داوران می‌توانند کمک بزرگی به بدنه داوری کشور باشند.
سال گذشته نظارت داوری معنایی نداشت
او در مورد اینکه داوری ایران از نسل طلایی خود عبور کرده است و خداحافظی داورانی چون ترکی، قهرمانی، مظفری‌زاده و فغانی، گفت: نمی‌خواهم حرفی بزنم که سوءتفاهم ایجاد شود یا این‌گونه برداشت شود که در زمان ما برخی رفتارها، ایده‌ها و روش‌ها بهتر بود اما یکی از دلایل عدم پیشرفت داوری ما این است که من اکنون به‌عنوان ناظر در کنار کمیته داوران فعالیت می‌کنم و در طول سال، تعدادی را نظارت می‌کنم و نقاط قوت و ضعف داوران را بررسی می‌کنم تا به بهبود عملکرد و تحقق اهداف کمیته داوران کمک کنم، اما در لیگ گذشته، مشکلی که من و بسیاری از ناظران را آزار می‌داد این بود که قبل از نظارت داور در یک بازی، ابلاغ بازی بعدی داور از قبل مشخص شده بود و این به این معناست که نظارت عملاً تأثیری ندارد و نظارت صورت نمی‌گرفت.
در سال‌های گذشته، مدیریت در کمیته داوران غلط بوده است
وی افزود: در سال‌های گذشته، به نظر من در داوری کشور خوب کار نکردیم که انقدر داور خوب داشته باشیم که یک داور احساس خطر کند. وقتی داوری قضاوت می‌کند، باید بداند که در خارج از گود، دو، سه، پنج یا حتی ده داور هم‌تراز یا بهتر از او آماده‌اند. اگر قضاوت ضعیفی ارائه دهد یا تصمیماتی بگیرد که در نتیجه مسابقه تأثیرگذار باشد، ممکن است دو یا سه هفته از قضاوت محروم شود یا بازی به او ندهند. متأسفانه، این مهم اکنون وجود ندارد. من این وضعیت را نتیجه مدیریت‌های نادرست در کمیته داوران در سال‌های گذشته می‌دانم. شاید برخی دوستان از صحبت‌های من ناراحت شوند اما باید واقعیت‌ها را گفت. اگر نگوییم، اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد. نگفتیم، نگفتیم و نگفتیم و حالا در مقدماتی جام جهانی، بازی‌هایی به داوران ما می‌دهند که سطحشان با داوری ایران همخوانی ندارد. حتی در این بازی‌های درجه دو یا سه، داوران ما قضاوت ضعیفی ارائه می‌دهند و همان اعتماد نسبی که شاید نشانه اعتبار داوری کشور بود، در کمیته داوران AFC از بین رفته است. باید واقعیت‌ها را بپذیریم.
الان هیچ حرفی در داوری برای گفتن نداریم
او تصریح کرد: برگزاری کلاس‌های پنج یا شش روزه با مدرسان خارجی، بدون خروجی مطلوب، مانند آب در هاون کوبیدن است. باید از حالا برای نسل آینده داوری برنامه‌ریزی کنیم تا داوران خوبی تربیت شوند. در زمان ما، افرادی مانند منوچهر نظری، مسعود عنایت، دور‌ه‌ای مهدی تاج که چینش را حسین عسگری انجام می‌داد، رضا غیاثی و ارشد برازنده حضور داشتند؛ آنقدر داور خوب داشتیم که کمیته داوران برای چیدمان داوران با سختی مواجه بود. این وضعیت رقابت سالمی ایجاد می‌کرد و ما به تمرینات و مطالعاتمان پایبند بودیم، به‌روز بودیم و تلاش می‌کردیم قضاوت‌هایی با کمترین اشتباه انجام دهیم تا هفته بعد پشت خط نمانیم. این به کمیته داوران کمک زیادی می‌کرد. این روند از سال 80 یا 81 آغاز شد و به مدت 10 تا 12 سال داوری ایران در سطح قاره بیمه بود. داورانی مانند محسن ترکی، یدالله جهانبازی، هدایت ممبینی، سعید مظفری‌زاده و بعدها علیرضا فغانی به این چرخه اضافه شدند. این روند تا سه یا چهار سال پیش ادامه داشت، اما اکنون هیچ حرفی برای گفتن نداریم. زمانی اگر می‌گفتند داوری فلان است، با افتخار می‌گفتیم داوری‌مان از فوتبالمان جلوتر است، اما حالا با اطمینان می‌گویم که داوری ما از فوتبالمان بسیار عقب‌تر است. اگر مشکلات را برطرف نکنیم و به نقایص و کمبودها توجه نکنیم، وضعیت داوری در سال‌های آینده بدتر خواهد شد.
حق الزحمه پایین دلیلی برای اشتباه کردن داوران نیست
قهرمانی ادامه داد: برخی ممکن است این مسائل را به مشکلات مالی ربط دهند ولی من هیچ‌گاه درباره مسائل مالی صحبت نکرده‌ام، اما وقتی یک بازیکن درجه چهار فوتبال ما 30 یا 40 میلیارد تومان دریافت می‌کند و یک داور برای قضاوت یک فصل بازی‌های سخت، نهایتاً چند میلیون تومان می‌گیرد که به 100 میلیون هم نمی‌رسد، این قابل تأمل است. با این حال، تأکید می‌کنم که دستمزد پایین توجیهی برای به‌روز نبودن، عدم تمرین یا اشتباهات داوری نیست. یک اشتباه در پنج یا شش مسابقه طبیعی است، اما وقتی اشتباهات یک داور را بررسی می‌کنیم و می‌بینیم پر از خطاست، این قابل قبول نیست. جالب این است که در رده‌بندی پراشتباه‌ترین داوران ایران، داوران بین‌المللی ما در صدر هستند. این را می‌گویم، هرچند ممکن است برخی دوستان ناراحت شوند اما شاید تلنگری باشد برای بهبود قضاوت‌ها در سال‌های آینده و این روند بهبود پیدا کند. قضاوت بدون اشتباه غیرممکن است. جذابیت فوتبال به اشتباهات مهاجم، دروازه‌بان، مربی و گاها داور است. البته این نباید بهانه‌ای باشد که داوران به دلیل کمبود امکانات هر هفته اشتباه کنند. شرایط فعلی خوب نیست و امیدوارم در سال پیش رو شاهد قضاوت‌های کم‌اشتباه و پیشرفت باشیم.