بزرگنمايي:

عصر کرد - ایرنا / همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری خارجی با محوریت منطقه آزاد بانه-مریوان، تابستان امسال در کردستان برگزار می شود و طرح این رویداد به عنوان یکی از دستاوردهای حضور استان در نمایشگاه اکسپو2025 از سوی معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کردستان مطرح شد.
کردستان دارای ظرفیت‌های خدادادی ارزشمندی در زمینه منابع آب و خاک و ذخایر معدنی است و همین موجب شده بخش های کشاورزی، صنعت و معدن آن از توجیه لازم برای سرمایه گذاری برخوردار باشند.
بازار
افزون براین به دلیل مرزی بودن استان هم، بستر رونق بخش تجارت در آن فراهم است و در این راستا منطقه آزاد بانه –مریوان مصوب شده و در حال اجرایی شدن است.
بی شک وجود این منابع به تنهایی برای جذب سرمایه گذار کفایت نمی کند و آنچه در این بین حائز اهمیت است نحوه معرفی این توانمندی ها و ظرفیت ها به سرمایه‌گذاران اعم از داخلی و خارجی است.
کردستان در چند سال اخیر به واسطه معرفی مطلوبی که از جاذبه های گردشگری آن شده با رشد چند برابری مسافر و گردشگر مواجه شده است و این نشان می‌دهد که شناساندن ظرفیت ها به شیوه‌های متعدد از جمله برگزاری همایش و جشنواره ها و انعکاس آنها توسط خبرنگاران و عکاسان خبری تا چه اندازه می تواند اثرگذار باشد.
شرکت در نمایشگاه های بین المللی و منطقه ای هم فرصتی است برای معرفی استعدادها و ظرفیت های هر منطقه‌ای است؛ در این راستا اردیبهشت امسال نمایشگاه بین المللی اکسپو 2025 در تهران برگزار شد و بخش دولتی و خصوصی کردستان هم در آن حضور داشت.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دستاوردها و اقداماتی که مسئولان استان در راستای معرفی هرچه بهتر ظرفیت های استان به سرمایه گذاران به شیوه های مختلف، از جمله حضور در نمایشگاه اکسپو انجام داده اند، گفتگویی با «ارسلان ازهاری، معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کردستان» انجام داده‌ایم که شرح آن در ادامه می آید.
به شاخص ترین و برجسته ترین فعالیت هایی که در راستای معرفی توانمندی های استان در نمایشگاه اکسپو 2025 انجام شد، اشاره کنید.
ازهاری: چند سالی است در غرفه وزارت کشور در نمایشگاه اکسپو برای هر استان فضایی ایجاد می شود تا بتوانند از این فرصت برای نشان دادن و معرفی پتانسل های خود بهره گیرند.
استانداری کردستان امسال برای سومین سال متوالی در نمایشگاه اکسپو حضور پیدا کرد و افزون بر استانداری، اتاق بازرگانی و منطقه آزاد بانه -مریوان، چند واحد تولیدی شاخص استان که صادرات محور هستند هم در این نمایشگاه غرفه داشتند.
از آنجا که تکمیل زنجیره‌های ارزش در کردستان از جمله مسائل حائز اهمیت است و در این نمایشگاه هم مهمترین اقدام ما معرفی سه زنجیره ارزش شامل فولاد، فرش دستباف و گلیم و گوشت قرمز و دام بود.
تکمیل زنجیره ارزش فولاد مستلزم طی پنج مرحله شامل تولید سنگ آهن، کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی و در نهایت ورق گرم فولاد است که هریک از این مراحل در استان در حال اجرا است و برای پروژه‌های تعریف شده در این طرح نیاز به جذب سرمایه گذار داریم.
زنجیره‌های ارزش فرش دستباف و دام در استان از گستردگی قابل توجهی برخوردارند؛ به گونه‌ای که حدود 90 هزار بافنده فرش در استان داریم. یکی از فازهای زنجیره ارزش دام، تولید پشم است که به عنوان ماده اولیه در تولید فرش دستباف مورد استفاده قرار می گیرد و همین امر نشان دهنده ارتباط مستقیم این دو زنجیره باهم است.
همچنین زنجیره ارزش دام باید به تولید چرم، کیف و کفش در داخل استان منتهی شود و برای تحقق این اهداف در هر دو زنجیره، جذب سرمایه گذاران ضروری است.
اقدام متفاوت دیگری که در غرفه استان در نمایشگاه امسال انجام شد، رونمایی از رویداد QRکُد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توانمندی‌های اقتصادی استان به طور برخط بود که با این اقدام کاغذ در معرفی بسته‌های سرمایه گذاری حذف شد و متقاضیان و سرمایه گذاران به راحتی با اسکن کیوآرکُد ارائه شده به سایت مرکز خدمات سرمایه گذاری وارد می شدند و می‌توانستند از بسته‌های سرمایه گذاری موجود اطلاع یابند.
بازدید هیات‌های تجاری داخلی و خارجی به ویژه اقلیم کردستان عراق، از دیگر رخدادهای مهم نمایشگاه بود. در طول برپایی نمایشگاه تعداد زیادی از این هیات‌ها از غرفه استان بازدید کردند و با ظرفیت های منطقه آشنا شدند.
از دیگر کارهای شاخصی که در این نمایشگاه انجام شده رونمایی از 30 بسته سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد بانه-مریوان با حضور هیات عالی رتبه تجاری از اقلیم کردستان عراق بود که این بسته‌ها به چهار زبان کُردی، فارسی، عربی و انگلیسی تهیه شده بود.
اشاره کردید در این نمایشگاه از بسته‌‎های سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد بانه- مریوان رونمایی شد؛ با توجه به اینکه هنوز طرح جامع این منطقه تکمیل و به تصویب نرسیده آیا این به نوعی اقدامی نمادین و نمایشی نبوده است؟
ازهاری: یکی از الزامات ارائه هر طرحی به سرمایه گذاران انجام مطالعات امکان‌سنجی است که به سرمایه گذار گفته می شود در این زمینه امکان سرمایه گذاری برای او وجود دارد؛ لزوما مصوب نشدن طرح جامع منطقه آزاد بانه-مریوان مانع تهیه بسته‌های سرمایه گذاری در آن نیست و در این بسته‌ها امکان اجرای طرح های سرمایه گذاری با توجه به ظرفیت منطقه مشخص شده است و بعد از تصویب طرح جامع زون بندی منطقه، صدور مجوز سرمایه گذاری انجام می شود و لذا این مسائل باهم منافاتی ندارند.
به هر حال آغاز فعالیت هر سرمایه‌گذار در منطقه آزاد بانه-مریوان منوط به تصویب و ابلاغ طرح جامع است اگر در این بین تعدادی از سرمایه‌گذاران بر اساس بسته های رونمایی شده اعلام آمادگی کنند و از آنجاکه زمان هم برای آنها اهمیت زیادی دارد، آیا می توان گفت تا زمان نهایی شدن این طرح، این روند به نتیجه مطلوب ختم نمی شود؟
ازهاری: یکی از چالش‌های ما در استان همین موضوع است؛ قرارداد تهیه طرح جامع منطقه آزاد خرداد سال 1401 منعقد شد و قرار بود این طرح تا دی ماه 1402 تحویل داده شود اما این اتفاق نیافتد.
ما در سال 1403 پیگیری های خود را در رابطه با این طرح آغاز کردیم و مشخص شد که تنها 20 درصد پیشرفت داشته است. پس از پیگیری های بیشتر و تمدید قرارداد با شرکت مشاور وعده داده شد تا پایان شهریور امسال نهایی شود؛ اگر بار دیگر خلف وعده ای صورت نگیرد و طرح در موعد مقرر تحویل داده شود، در صورت اعلام آمادگی سرمایه گذاران، می توان مقدمات صدور مجوز و سایر اقدامات لازم آنرا انجام داد.
براساس قانون تخصیص زمین و صدور مجوز سرمایه گذاری در منطقه آزاد بانه مریوان برعهده سازمان منطقه آزاد بانه-مریوان است لذا تا این مراحل طی می شود امیدواریم طرح جامع هم تکمیل شود.
در غرفه استان در نمایشگاه اکسپو شاهد اقدام ملموسی که بیانگر توانمندی استان باشد مثل رونمایی از محصولات و تولیدات جدید و دانش بنیان نبودیم. علاوه بر این گفته می شد آنچه در این غرفه بیشتر به چشم می‌آمد صنایع دستی بود؛ نظر شما در این رابطه چیست؟
ازهاری: فضای محدودی در این نمایشگاه در اختیار استان بود؛ از صنایع دستی هم برای طراحی غرفه بیشتر استفاده شده بود اگرچه نمی توان غرفه استان را با استان‌های صنعتی مقایسه کرد ولی می‌توان گفت در بین استان‌های همجوار یکی از بهترین غرفه ها را داشتیم. حضور بیش از یک ساعت مهدی دوستی، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه‌ای وزیر کشور در غرفه کردستان گواهی براین مدعاست و این مقام مسئول در بین غرفه همه استان ها بیشترین زمان را به استان ما اختصاص داد.
چه چیزی برای معاون هماهنگی امور اقتصادی وزیر کشور تا این اندازه در غرفه استان جذابیت داشت؟
ازهاری: آنچه بیشتر توجه این مقام مسئول را به غرفه کردستان جلب کرده بود بحث زنجیره‌های ارزش و ظرفیت های استان در زمینه تولید فولاد و طلا و فعالیت پتروشیمی بود.
رئیس ستاد ملی تسهیل و رفع موانع تولید و معاون هماهنگی امور اقتصادی وزیر کشور هم در ارتباط با مسائل و مشکلات حوزه تولید کردستان جلسه ای را در غرفه استانداری تشکیل دادند و چنین اتفاقی در هیچ کدام از غرفه های استان‌ها روی نداد.
افزون بر این موارد در غرفه استان محصول توت فرنگی به عنوان محصول برند کردستان در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده شده بود.
بیشتر درخواست سرمایه‌گذارانی که به غرفه های مربوط به استان مراجعه می‌کردند در رابطه با چه بود؟
ازهاری: بیشتر درخواست‌های بازدیدکنندگان بخشی خصوصی برای سرمایه گذاری در استان در ارتباط با تجارت از طریق مرزهای استان، سرمایه گذاری در زمینه انرژی، تامین مالی طرح های سرمایه گذاری از طریق بازار سرمایه، اجرای طرح های سرمایه گذاری در بخش های صنعت، گردشگری و کشاورزی با توجه به اقلیم و منابع آبی استان بود.
در نمایشگاه اکسپو2024 عقد چهار تفاهم نامه با کشورهای خارجی به عنوان یکی از دستاوردهای مهم حضور استان در این رویداد اعلام شد ولی خبری از اجرایی شدن مفاد این تفاهم نشد؛ برای اجرایی کردن دستاوردهای امسال حضور استان در نمایشگاه اکسپو چه برنامه ای دارید؟
ازهاری: بحث شرکت در نمایشگاه صرفا برای معرفی توانمندی‌ها و ظرفیت‌های استان است و برای به نتیجه رسیدن این معرفی، نیاز به تشکیل تیمی برای پیگیری موارد مطرح شده است؛ به اذعان وزارت کشور غرفه کردستان سال گذشته از کیفیت پایینی برخوردار بود ولی امسال ارزیابی آنها از غرفه استان رضایتبخش تر بوده است.
در چنین نمایشگاه‌هایی، سرمایه گذاران به طور مستقیم بیشتر به غرفه واحدهای تولیدی مراجعه می کنند. غرفه اتاق بازرگانی و منطقه آز بانه-مریوان در این نمایشگاه فعالیت زیادی داشتند به گونه ای که درغرفه منطقه آزاد طی پنج روز برگزاری این نمایشگاه با بیش از 45 سرمایه گذار، بازرگان و سرمایه گذار داخلی و خارجی رایزنی هایی انجام شد.
ناگفته نماند صرفا انعقاد تفاهم نامه ملاک نیست و آنچه مهم است پیگیری و رسیدن به نتیجه مدنظر است؛ یکی از دستاوردهای ما در این دوره از نمایشگاه اکسپو، طرح برگزاری همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری خارجی با محوریت منطقه آزاد بانه و مریوان است که این برنامه را تیر یا مرداد سال جاری در استان برگزار خواهیم کرد.
این همایش را در شهرهای مرزی استان برگزار می کنید؟
ازهاری: احتمالا این همایش را در مرکز استان برگزار می‌کنیم و بعد از برگزاری نشست استانداران استان های هم مرز جمهوری اسلامی ایران و استانداران اقلیم کردستان عراق که اواخر اردیبهشت سال جاری در سنندج برگزار می شود به هماهنگی و برنامه ریزی مربوط به همایش می پردازیم تا در سطح و کیفیت بالایی برگزار شود.
امسال مدت زمان کمی برای هماهنگی و برنامه‌ریزی لازم برای شرکت در هفتمین نمایشگاه توانمندی های صادراتی جمهوری اسلامی ایران (اکسپو 2025) داشتیم ولی برای سال آینده تلاش خواهیم کرد با قدرت و توانمندی بیشتری حضور پیدا کنیم.