بزرگنمايي:

عصر کرد - هوا رو بە تاریکی است، صدای سگ‌هایی کە از کوچە‌ پس کوچەها می‌آید، مردمی را کە در پایان روز بە خانە بازمی گردند، بە هراس می‌اندازد.
قدم‌هایش را تندتر می‌کند تا بلکە زودتر بە خانە برسد، تا مبادا با سگ‌هایی کە صدایشان از کوچە پشتی بە گوش می‌رسد، برخورد کند یا آماج حملەهای دستە جمعی‌آن‌ها قرار گیرد.
این روزها در هر خیابان و کوی و برزنی از شهر سنندج کە می‌نگری جولان سگ‌های ولگرد و بدون صاحبی را می‌بینی کە چهرە شهر را خدشەدار کردە و روزبەروز بە تعداد آن‌ها افزودە می‌شود. 
آوارە و گرسنە در پی غذا هستند، هر انسانی را کە می‌بینند بە سرعت بە او نزدیک می‌شوند تا بلکە تکە نانی سهمشان شود و گاهی هم برای سیر کردن شکم خود بە انسان‌ها حملە می‌کنند. 
اغلب اوقات به صورت گلەای در حال عبور از کوچەهای شهر هستند و ترس و خوف را برای اهالی شهر سنندج بە ارمغان می‌آورند و هرسالە در شهرهای مختلف ایران کودکانی قربانی حضور این موجودات بلاصاحب می‌شوند.
روز و شب ندارد، ربطی هم بە پایین شهر و بالای شهر ندارد؛ این روزها جمعیت سگ‌های ولگرد بە سرعت در حال افزایش است، در همەجا جولان می‌دهند و آرامش و امنیت شهر را با حضورشان بهم ریختەاند. 
در گذشتە شهرداری‌ها متولی اصلی ساماندهی سگ‌های ولگرد و بلاصاحب بودند، اما امروز باتوجە بە افزایش بی‌رویە جمعیت سگ‌ها در شهر این کار بە تنهایی از عهدە شهرداری خارج است و مستلزم کمک و همکاری دیگر نهادهایی همچون بهداشت و دامپزشکی و ... برای بحث ساماندهی سگ‌های ولگرد است. 
شهردار سنندج در این رابطە گفت: در بحث مدیریت و جمع‌آوری سگ‌های ولگرد، شهرداری صرفاً متولی آن نیست و همکاری اداراتی همچون بهداشت و دامپزشکی و محیط زیست می‌تواند در این راستا بسیار موثر و یاری‌گر باشد. 
انور رشیدی در گفت‌وگو با ایسنا در رابطە با ساماندهی سگ‌های ولگرد اظهار کرد: یکی از دغدغەهای مردم کە بە صورت مداوم بە مجموعە شهرداری منعکس می‌شود، بحث جمع‌آوری سگ‌های ولگرد و یا بلاصاحب است. 
وی عنوان کرد: هرشب چهار اکیپ زندەگیری سگ‌ها در سطح شهر در حال فعالیت هستند کە متاسفانە یا خوشبختانە گاهی اوقات با ممانعت حامیان حیوانات مواجە هستند.
رشیدی اضافە کرد: در چهار ماە ابتدای سال جاری، حدود 7٨0 قلادە سگ بلاصاحب جمع‌آوری و فرایند واکسیناسیون و عقیم سازی آنان در حال انجام است. 
وی افزود: همچنین تا اواخر تیرماە سال جاری، بیش از 3 هزار و 300 قلادە سگ بلاصاحب با مستندات موجود زندەگیری و جمع‌آوری شدە و تا حدودی رضایتمندی شهروندان را بە همراە داشتە است. 
رشیدی تصریح کرد: طرفداران حقوق حیوانات در اغلب اوقات مخالف و مانع جمع‌آوری سگ‌های ولگرد هستند؛ لذا از آن‌ها درخواست داریم کە بە خواستەها و مطالبات مردم در این راستا توجە داشتە باشند. 
وی افزود: طبق مستندات موجود طی چند ماهە اخیر 23 قلادە سگ بلاصاحب توسط اکیپ زندەگیر شهرداری جمع‌آوری شدند کە حامیان حقوق حیوانات بالجبار فضایی را برای آزادسازی آنان فراهم آوردند.
رشیدی خاطرنشان کرد: جمع‌آوری هر سگ و واکسیناسیون و عقیم سازی آن حدود پنج میلیون تومان هزینە برای شهرداری در بر دارد.
همچنین یکی از راەهای کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد در گذشتە کشتار دستەجمعی سگ‌های ولگرد بود کە امروزە این روش منسوخ و با روش واکسینە کردن، عقیم سازی و جمع‌آوری آنان از محیط شهری ساماندهی می‌شوند کە البتە جمع‌آوری آنان در اغلب اوقات احساسات انجمن‌های حامی حیوانات را جریحە‌دار کردە و از جمع‌آوری آنان جلوگیری و مردم را تشویق بە حمایت از این حیوانات می‌کنند.
گاە خشمگین از برخورد نامناسب انسان‌ها با حیوانات و گاە خوشحال از خدمت و رسیدگی بە آن‌ها و گاە منتقد بە جمع‌آوری سگ‌های ولگرد است و نە جمع‌آوری آنان را رفتاری درست می‌داند و نە عقیم کردنشان را! بە شدت هم معتقد است کە این انسان‌ها هستند کە حیوان آزار هستند وگرنە آن‌ها موجودات کاملاً بی آزاری هستند. 
مدام عکس سگ‌های مختلف در سطح را منتشر می‌کند و همە تلاشش فرهنگ‌سازی برای کمک بە حیوانات بە ویژە سگ‌های خیابانی است. 
روز خود را با توزیع نان و گوشت بین سگ‌ها و شیر برای گربەهای محل آغاز می‌کند و از این کار غرق لذت می‌شود و هرگونە شکایت و مطالبە مردم در راستای جمع‌آوری سگ‌های ولگرد را بە نوعی بە حیوان ستیزی و حیوان آزاری انسان‌ها ربط می‌دهد. 
ماهی یکی از دوستان سمیرا هم کە بە شدت حامی حیوانات است می‌گوید: از قدیم ‌الایام سگ یکی از باوفاترین حیوانات بودە و یار چوپان و حافظ گلە گوسفندان روستائیان بودە است و امکان ندارد خطری برای جان انسان‌ها داشتە باشد. 
بە عقیدە وی، این رفتار غلط انسان با سگ‌های ولگرد است کە خوی وحشی‌گری در آن‌ها را بیدار می‌کند و در صورت فرهنگ‌سازی کمک بە حیوانات هرگز شاهد حملە سگ‌ها بە انسان‌ها نخواهیم بود. 
ماهی با جمع‌آوری سگ‌های ولگرد از سطح شهر بە شرط رفتار درست شهرداری با آن‌ها مخالف نیست و معتقد است در صورت رسیدگی شهرداری بە این حیوانات علاوە بر چهرە شهر، وضعیت سگ‌ها هم بهبود خواهد یافت.
شهروندان اما نظرات متفاوت‌تری دارند، سهیلا یکی از شهروندان سنندجی می‌گوید: سگ‌های ولگرد آسایش را از مردم گرفتەاند و باعث ایجاد استرس و نگرانی می‌شوند.
مریم نیز می‌گوید: سگ‌های ولگرد محل بە محض دیدن انسان‌ها بە آن‌ها نزدیک می‌شوند و تا دم در راهنمایی‌شان می‌کنند تا بلکە نانی بە دست آورند و همین حرکت آن‌ها انسان را بە دلهرە می‌اندازد.
پرستو نیز نگران از وضعیت دو فرزندش می‌گوید: حضور سگ‌ها برای والدین باعث ایجاد ترس و استرس در طول روز شدە است.
اینکە بعضی افراد حامی حیوانات مردم را تشویق می‌کنند تا بە سگ‌های ولگرد و گربەها غذا رسانی کنند،جدا از بحث حیوان دوستی، بە نوعی بە افزایش جمعیت آنان و گسترش این معضل در سطح شهر دامن می‌زنند، زیرا کە طبق تحقیقات انجام شدە حیوانات به دنبال غذارسانی متعدد پرخاشگر می‌شوند و با غذارسانی انسان‌ها شرطی می‌شوند و در صورت غذارسانی نامنظم رفتارهای پرخاشگرانه یافته و ممکن است کە حمله کنند.
از آنجایی کە غذارسانی ممکن است توانایی حیوانات را برای مقاومت در برابر خطرات محیطی افزایش دهد و در نتیجه باروری بالقوه آن‌ها و جمعیت آنان افزایش یابد، همین افزایش جمعیت جمع‌آوری آنان توسط نهادهای متولی همچون شهرداری را با مشکل روبەرو می‌کند.
مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد، بازرسی و امور حقوقی استانداری کردستان نیز در این رابطە گفت: در قانون اصطلاحی تحت عنوان نظم عمومی و افق شهروندی وجود دارد و آنچە در جامعە و حقوق شهروندی مطرح است، رعایت حقوق مردم است.
مراد علی بهمنی، در خصوص بحث ساماندهی سگ‌های ولگرد در شهر سنندج اظهار کرد: بارها گفتە شدە کە شهرداری‌ها مکلف بە جمع‌آوری و ساماندهی سگ‌های ولگرد در شهر هستند و این یک تکلیف قانونی است.
وی عنوان کرد: بحث ساماندهی سگ‌های ولگرد بە یک مسئلە حقوقی تبدیل شدە و چنانچە شهروندی از سوی سگ‌های بلاصاحب مورد حملە قرار گیرد و آسیبی بە او وارد شود، مدیران شهرداری بە لحاظ حقوقی متخلف و مرتکب جرم شدەاند و باید پاسخگو باشند.
بهمنی ادامە داد: امروزە حضور سگ‌های ولگرد بە یک آسیب اجتماعی تبدیل و نما و منظر شهری را خراب کردە است کە همانا مصداق بارز آسیب اجتماعی است.
وی یادآور شد: بار دیگر بە شهرداری یادآوری می‌کنیم کە بە بحث جولان سگ‌های ولگرد در شهر فیصلە دهد، زیرا این موضوع نارضایتی عموم مردم را در پی داشتە است و در صورت عدم انجام اقدام لازم در این حوزە دچار تخلف شدە است.
بهمنی خاطرنشان کرد: کُردها و در فرهنگ این مردم علاقمندی بە حضور در مکان‌های عمومی تمیز و بهداشتی دیدە می‌شود، حتی در دنیا فرهنگ عمومی در کشورهای اروپایی بە گونەای است کە حضور حیوانات در پارک‌ها، متروها و مکان‌های عمومی همچون رستوران‌ها و کافەها ممنوع است، زیرا نارضایتی مردم را بە دنبال دارد و در فرهنگ ما نیز حساسیت نسبت بە این موضوع وجود دارد.
وی بە سنگ‌اندازی انجمن‌های حامی حیوانات اشارە کرد و گفت: متاسفانە بسیاری از این انجمن‌ها بیشتر از حقوق حیوانات حمایت می‌کنند و در اکثر موارد بە حقوق انسان‌ها بی‌توجە هستند.