بزرگنمايي:
عصرکرد- بومگردی راه را برای مسافرتی کم‌هزینه برای شما هموار می‌کند و شما در
اقامتگاه‌های بومگردی علاوه بر بهره گرفتن از مناظر و زیبایی‌های طبیعی،
با آداب و رسوم و سنت‌های گذشتگان، صنایع دستی، لباس و حتی خوراک خاص هر
منطقه آشنا می‌شوید.
استفاده همزمان از ظرفیت‌های زیست محیطی و فرهنگی در کنار درآمدزایی
برای ساکنان یک منطقه از جمله فوایدی است که در بحث بومگردی مورد توجه قرار
گرفته است، به طوریکه گردشگران علاقمند به جای رزرو هتل ترجیح می‌دهند که
از اقامتگاه‌های بومی استفاده کنند.
در چند سال اخیر این نوع خاص از گردشگری بیشتر مورد توجه قرار گرفته و
ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی در کشورمان و به تبع آن در استان کردستان رشد
چمشگیری داشته است.
سنندج از شهرستان‌های پیشگام در زمینه راه‌اندازی اقامتگاه بومگردی
در استان بوده است، به طوری که اولین اقامتگاه بومگردی استان در سال 1396
در روستای دولاب این شهرستان راه‌اندازی شد.
با توجه به ثبت جهانی منظر فرهنگی منطقه هورامان، کلاش (کفش محلی)
مریوان و معرفی سنندج به عنوان شهر خلاق موسیقی در یونسکو و همچنین وجود
بیش از 40 روستای هدف گردشگری با طبیعت بکر و چشم نواز، جاذبه‌های خاصی
برای حضور گردشگران داخلی و خارجی در استان وجود دارد.
بومگردی راهی برای احیای سنت‌ها و آیین‌های قدیمی بوده که این مهم در اقامتگاه‌های بومگردی استان به نمایش گذاشته شده است.
32 اقامتگاه بومگردی در کردستان، آماده اسکان مسافران نوروزی
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان گفت: 32
اقامتگاه بومگردی در استان کردستان برای نوروز 1401 آماده اسکان گردشگران و
مسافران نوروزی است و در چارچوب رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی ابلاغی
ستاد ملی کرونا از مسافران پذیرایی می‌کنند.
یعقوب گویلیان افزود: اقامتگاه‌های بومگردی امروزه یک جاذبه برای
ماندگاری گردشگر و مناطق هدف گردشگری محسوب می‌شود و این ظرفیت در استان
کردستان به واسطه جاذبه فراوان در زمینه گردشگری وجود دارد.
وی ادامه داد: وجود یک اقامتگاه بومگردی فرصت مناسبی است تا
گردشگران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه‌های توریستی، حس زیستن
به سبک سنتی را نیز تجربه کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی کردستان اضافه کرد: تنوع آب و هوایی، وجود
جاذبه‌های طبیعی متنوع، مناظر بدیع و چشم‌نواز در کنار تولیدات صنایع دستی
از جمله ویژگی‌های منحصربفرد روستاهای کردستان است که در صورت بهره‌وری
می‌تواند شرایط خوبی را برای توسعه اقتصادی این مناطق فراهم کند.
استان کردستان با 43 روستای هدف گردشگری محل مناسبی برای روستاگردی و سرمایه‌گذاری در حوزه اقامتگاه‌های بومگردی است
وی گفت: این استان با 43 روستای هدف گردشگری، محل مناسبی برای روستاگردی و سرمایه‌گذاری در حوزه اقامتگاه‌های بومگردی است.
گویلیان یادآور شد: هر واحد بومگردی ضمن ایجاد اشتغال، منبع خوبی
برای تامین درآمد پایدار برای خانواده‌ها و حتی اهالی روستا است که اداره
کل میراث فرهنگی کردستان از کسانی که متقاضی احداث اقامتگاه بومگردی در
سطح استان هستند استقبال می‌کند و آماده هرگونه همکاری در این زمینه است.
بومگردی یک سفر زیست محیطی مسوولانه به دل طبیعت است
«سعید سجادی» مدرس گروه گردشگری دانشگاه کردستان که مدیر اقامتگاه
بومگردی «گلین» در روستای گلین سنندج نیز هست، در گفت‌وگو با خبرنگار
ایرنا، بومگردی را یک سفر و بازدید زیست محیطی مسوولانه از مناطق طبیعی
تعریف کرد که به منظور لذت بردن از طبیعت و درک مواهب و ویژگی‌های فرهنگی
هر منطقه انجام می‌شود.
سعید سجادی ادامه داد: بومگردی باید به گونه‌ای باشد که باعث ترویج
حفاظت از محیط زیست شود و آسیبی را بر محیط طبیعی ما بر جای نگذارد؛ علاوه
بر این شرایطی را برای اشتغال و بهره مندی اقتصادی و اجتماعی مردم محلی
ایجاد کند.
وی افزود: یکی از مهمترین شاخصه‌هایی که باید در بومگردی به آن توجه
داشته باشیم، توانمندسازی جوامع محلی است که این مسئله نباید از این نوع
گردشگری کنار گذاشته شود.
این استاد گروه گردشگری دانشگاه کردستان، مسایل اساسی را که در
بومگردی باید به آنها توجه کرد، شامل سفر به مقصد طبیعت، آگاهی‌هایی زیست
محیطی و سفر مسوولانه، حفاظت از طبیعت، احترام به فرهنگ منطقه و رعایت حقوق
انسانی شامل حقوق جامعه محلی و گردشگر مطرح کرد.
وی اضافه کرد: بومگردی فقط به وجود یک اقامتگاه و خانه بومگردی و
اقامت در آن خلاصه نمی‌شود، بلکه زندگی باید در آن واحد بومگردی جریان
داشته باشد، به گونه‌ای که وقتی گردشگر به یک مکان سفر می‌کند باید با
زندگی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، هنری، صنایع دستی و خوراک آن منطقه آشنا
شود.
سجادی گفت: ساختار و شکل ظاهری یک اقامتگاه به منطقه‌ای که در آن
ایجاد شده است بستگی دارد، به عنوان مثال در منطقه هورامان کردستان که
خانه‌های روستایی، پلکانی احداث شده و دارای ویژگی‌های منحصربفرد هستند،
باید در احداث اقامتگاه نیز شکل ظاهری این منطقه لحاظ شود.
بومگردی گردشگری تجربه محور است
وی ادامه داد: مولفه مهم دیگر در بومگردی، گردشگری تجربه محور است؛
هنگامی که یک بوم‌گرد وارد بافت روستا و اقامتگاه بومگردی می‌شود، مدیر و
یا راهنمای اقامتگاه باید دارای اطلاعات کافی از منطقه بوده و گردشگر را به
دل روستا برده تا طبیعت و سایر ساختارهای فرهنگی و اجتماعی منطقه را تجربه
و لمس کند.
مدرس گروه گردشگری دانشگاه کردستان، فلسفه و کارکرد اقامتگاه‌ها را
احترام به زمین، مردم و فرهنگ مردم بومی برشمرد و گفت: بحث بازاریابی در
اقامتگاه‌های بومگردی باید با تاکید بر حفاظت از محیط زیست و کمترین
استفاده از انرژی‌های تجدیدناپذیر دنبال شود و مدیریت اقامتگاه یک مدیریت
مسوولانه و اخلاقی باشد.
وی در ادامه عنوان کرد: از لحاظ کمی جزو استان‌های آخر کشور در بحث
ایجاد اقامتگاه هستیم، اما نمی‌توان وضعیت و جایگاه بومگردی را براساس
شاخصه‌های کمی مورد مقایسه قرار داد و مهمترین مسئله بُعد کیفی و رعایت
مولفه‌ها و شاخصه‌های بومگردی است که در این زمینه نیز هنوز تعدادی از
اقامتگاه‌های بومگردی استان با آن شاخص‌هایی که انتظار می‌رود، فاصله
دارند.
سجادی ادامه داد: در 15 روستای استان اقامتگاه بومگردی وجود دارد که
13 مورد آن در 2 روستای گلین و دولاب سنندج واقع شده‌اند که از لحاظ
پراکندگی اقامتگاه‌ها و ظرفیت شناسی و امکان سنجی برای احداث اقامتگاه در
استان به برنامه ریزی بهتر و دقیق‌تری نیاز داریم.
وی افزود: به عنوان مثال در بخش هورامان تخت در حال حاضر فقط یک
اقامتگاه بومگردی تازه تاسیس در روستای بلبر وجود دارد که با توجه به
جهانی شدن منظر فرهنگی هورامان در سال جاری، این منطقه نیازمند احداث
اقامتگاه‌های بیشتری است.
یکی از اهداف مثبت ایجاد یک اقامتگاه بومگردی توانمندسازی مردم محلی از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است
مدیر اقامتگاه بومگردی گلین گفت: یکی از اهداف مثبت ایجاد یک
اقامتگاه بومگردی توانمندسازی مردم محلی از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و
فرهنگی است، به شرطی که حلقه‌های مفقوده گردشگری و بومگردی در روستاها
مورد شناسایی قرار بگیرند و آنها را فعال کنیم.
وی اضافه کرد: فقط اقامت در یک مکان بومگردی و گردش یک روزه در دل
روستا هدف و ملاک ما از ایجاد یک اقامتگاه بومگردی نیست، بلکه باید یک
گردشگر را با صنایع دستی، تولیدات و محصولات باغی و خوراک روستا نیز آشنا
کرد تا گردشگر به خواست خود از آنها خرید کند و اقتصاد روستا نیز رونق
بگیرد.
حضور گردشگر در داخل روستا باید با کمترین آسیب باشد
سجادی ادامه داد: حضور گردشگر در داخل روستا نیز باید با کمترین آسیب و
آلودگی و بر هم زدن آرامش جامعه محلی داخل روستا باشد و حقوق انسانی مردم
محلی و گردشگر رعایت شود که با آموزش می‌توان این نواقص را رفع کرد و
گام‌های مهمی را با استفاده از امر آموزش برداشت.
وی افزود: البته در روستاهای هدف گردشگری شاید خود گردشگران کمترین
آثار مخرب را در محیط روستایی بر جای باقی یگذارند، اما برخی از افرادی که
بدون مطالعات اولیه و با اقامتگاه‌ها همکاری نمی‌کنند، وارد روستاها
می‌شوند و آسیب‌هایی را از لحاظ زیست محیطی و رفتارها و هنجارهای اجتماعی
متوجه روستا می‌کنند که گاهی اوقات به اسم بوم‌گردی‌ها تمام می‌شود در
صورتی که در اختیار آنها نبوده است. پس با آموزش، تعامل و حفط حقوق انسانی
می‌توان آثار مثبت توسعه بوم‌گردی‌ها را در روستاها افزایش داد.
این مدرس دانشگاه کردستان اضافه کرد: اصلی‌ترین و مهمترین چالش ما در
اقامتگاه‌های بومگردی، بحث مدیریت و دانش افزایی مدیران این واحدها است و
مورد دیگر ظرفیت شناسی و امکان سنجی ایجاد این اقامتگاه‌ها است، چون
همانطور که ذکر شد در 2 روستای سنندج 13 اقامتگاه بومگردی وجود دارد، در
حالی که در شهرهایی همچون بیجار و بانه حتی یک مورد هم راه اندازی نشده
است، در صورتی که اقامتگاه‌ها باید به صورت خوشه‌ای و زنجیره‌ای بهم مرتبط
باشند و چرخه اقامتگاهی در همه شهرستان‌ها فعال باشد.
وی یادآور شد: در استان کردستان یکی از اقدامات مهم این بوده که به هر
خانه اجاره‌ای و خانه مسافری مجوز اقامتگاه بومگردی نمی‌دهند که این
مسئله گام مثبتی بوده است.
اقامتگاه‌های استان کردستان در روستاهای دولاب، گلین، آویهنگ، نوره،
شیان، صلوات آباد، توریور، هویه و تخته از توابع شهر سنندج، گومه‌ای از
توابع شهر دیواندره، دره تفی از توابع مریوان، بیساران و دورود از توابع
شهر سروآباد، طاینه شهر کامیاران و روستای قصلان شهر قروه واقع شده‌اند.
استان کردستان در فصل بهار بهشت گردشگری غرب کشور است و با طبیعت
سرسبز و چشم نوازش، مقصد خوبی برای علاقمندان به طبیعت و سفرهای بومگردی
محسوب می‌شود.
اگر خواهان آشنایی با زبان، فرهنگ، نوع پوشش، طبیعت و حتی غذاهای
مخصوص منطقه کردستان هستید، اقامت در یک خانه بومگردی روستایی می‌تواند
گزینه مناسبی برای شما باشد.
پارک آبیدر و موزه خانه کُرد سنندج، دریاچه زریبار مریوان، منطقه
هورامان، غار کرفتو دیواندره، روستای پالنگان کامیاران، بازار شهرهای
سنندج، بانه و مریوان و قرآن تاریخی نگل از جمله مکان‌های گردشگری استان
کردستان است که هرساله بیشترین آمار بازدید گردشگران را به خود اختصاص
می‌دهد.
رشته‌های اصیل صنایع دستی کردستان که در حال حاضر فعال بوده و دارای
برند ملی و یا بین المللی هستند شامل نازک کاری و هنرهای چوبی(خراطی)، گلیم
سنه و بیجار، سازسازی سنتی، زیورآلات سنتی، کلاش بافی، نساجی سنتی، شال
بافی (مرخز بافی)، ارغوان بافی و گلیم بافی است.
مهمترین مراکز تولید صنایع دستی در کردستان به ترتیب شهرهای سنندج،
مریوان، سروآباد، سقز و بانه و سپس بیجار، قروه، دیواندره و دهگلان است که
متنوع‌ترین و بیشترین رشته‌ها در شهر سنندج وجود دارد.
تاکنون 2 هزار اثر شامل آثار تاریخی، غارهای طبیعی، درختان کهنسال،
میراث منقول(بناها، محوطه و تپه‌ها)، قنات و مکان‌های طبیعی در استان
کردستان شناسایی شده که از این تعداد 950 اثر آن به ثبت ملی رسیده است.