بزرگنمايي:

عصر کرد - سال گذشته و در اوج التهابات سیاسی و اقتصادی، مجلس شورای اسلامی در جلسه‌ای پرتنش، عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد را استیضاح و از سمت خود برکنار کرد. این اقدام پس از افزایش انتقادات نسبت به عملکرد وزارت اقتصاد در کنترل نرخ ارز صورت گرفت. انتقاداتی که بی اساس بودن آن، با کاهش شدید نرخ ارز پس از اعلام خبر مذاکرات میان ایران و آمریکا، مشخص شد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
حالا دولت در نظر دارد سید علی مدنی‌زاده، اقتصاددان جوان و رئیس دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف را به عنوان گزینه پیشنهادی برای وزارت اقتصاد به مجلس معرفی کند. این تصمیم با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شده است؛ مهم‌ترین انتقاد مخالفان مدنی‌زاده، اشاره به سن اوست، چرا که معتقدند مدنی زاده 43 ساله، توانایی راهبری وزارت امور اقتصادی و دارایی را ندارد. با این حال، بررسی نمونه‌های موفق وزاری اقتصاد جوان در سطح جهان، مانند وزرای اقتصاد در کشورهای فنلاند، فرانسه و آرژانتین که در دهه چهارم زندگی خود به این مقام رسیده‌اند، بیانگر آن است که نیروی جوانی می‌تواند منشاء پویایی و مدیریت قوی باشد در بسیاری از کشورها، سن و سال دیگر معیار قطعی برای واگذاری مسئولیت‌های کلان حکومتی نیست؛ بلکه دانش، تجربه، و توانمندی‌های فردی جایگزین آن شده‌اند. امروز دیگر به روشنی می‌بینیم که افراد زیر چهل سال نیز می‌توانند با تکیه بر تخصص، بینش و نگاهی تازه، مسئولیت‌های سنگین دولتی از جمله وزارت را بر عهده بگیرند و حتی در بزنگاه‌های حساس، تحولات بزرگی را رقم بزنند. ترکیب انرژی جوانی با دانش آکادمیک به‌روز و تجارب عملی متنوع، فرصتی بی‌نظیر برای کشورهای مختلف فراهم کرده است تا مسیرهای تازه‌ای را در مدیریت امور اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود تجربه کنند.
وزارتخانه‌ها، به‌ویژه در حوزه‌های کلیدی مانند اقتصاد و دارایی، نیازمند مدیرانی هستند که نه‌تنها با تحولات جهانی آشنا باشند، بلکه جسارت ایجاد تغییرات ساختاری و اصلاحات ضروری را نیز داشته باشند. جوان‌ترها غالباً فارغ از محافظه‌کاری‌های رایج، با انگیزه و روحیه‌ای نوآورانه به میدان می‌آیند و می‌توانند با ارائه راهکارهای خلاقانه، فرایندهای فرسوده و ناکارآمد را به‌روزرسانی کنند. این ویژگی‌ها در دنیای امروز که تحولات اقتصادی و تکنولوژیک با سرعتی بی‌سابقه جریان دارد، ارزشی دوچندان پیدا کرده است.
نمونه‌های موفق از وزرای جوان در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که داشتن سن کم به هیچ عنوان مانعی برای مدیریت موفقیت‌آمیز نیست؛ به شرط آنکه دانش تخصصی، دید راهبردی، مهارت‌های مدیریتی و تعهد کاری در کنار هم قرار گیرند. چهره‌هایی همچون مارتین گوسمان در آرژانتین، پیتر کاستلو در استرالیا، کارل-هاینتس گراسر در اتریش و دیگران، در سنینی کمتر از چهل سال، هدایت وزارتخانه‌های اقتصادی مهم را به دست گرفتند و در دوره‌های خود تأثیرات ماندگاری بر جای گذاشتند. برخی از این افراد، مانند میلویکو اشپاییچ در مونته‌نگرو، حتی پس از تجربه وزارت، در سطوح بالاتر حکومتی همچون نخست‌وزیری نیز به ایفای نقش پرداختند.
از سوی دیگر، حضور افراد جوان در رأس وزارتخانه‌ها می‌تواند الگو و انگیزه‌ای برای نسل‌های جدیدتر باشد. وقتی جوانان ببینند که می‌توانند با تلاش، تحصیل، و کسب تجربه، به عالی‌ترین مناصب دولتی دست یابند، اعتمادبه‌نفس و انگیزه بیشتری برای مشارکت فعال در امور کشور پیدا خواهند کرد. این چرخه مثبت می‌تواند در بلندمدت به نوسازی پیاپی بدنه مدیریتی کشورها بینجامد و از فرسودگی ساختارهای حکومتی جلوگیری کند.
بنابراین، جوانی نه تنها ضعف نیست، بلکه می‌تواند با همراهی علم، تجربه و تعهد، به یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌های مدیریتی کشورها تبدیل شود. تجارب کشورهای گوناگون مؤید آن است که گشودن درهای مسئولیت‌های کلان به روی نیروهای جوانِ شایسته، آینده‌ای پویاتر، انعطاف‌پذیرتر و کارآمدتر را برای ملت‌ها رقم خواهد زد.
طی سه دهه گذشته تعداد زیادی از وزرای اقتصاد یا دارایی در جهان توانسته‌اند پیش از 40 سالگی به این مقام حساس دست یابند. در ادامه مشخصات این وزرای جوان را بررسی خواهیم کرد:
آرژانتین: مارتین گوسمان
مارتین گوسمان در سن 37 سال و 59 روزگی، در تاریخ 10 دسامبر 2019 به عنوان وزیر اقتصاد آرژانتین منصوب شد. او که فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های معتبر اقتصادی بود، نقش مهمی در مذاکرات بازسازی بدهی‌های خارجی این کشور ایفا کرد. گوسمان در نهایت در 2 ژوئیه 2022 از مقام خود استعفا داد.
استرالیا: پیتر کاستلو
پیتر کاستلو که در زمان انتصاب خود 38 سال و 210 روز داشت، در 11 مارس 1996 وزیر خزانه‌داری استرالیا شد. دوران طولانی او تا دسامبر 2007 ادامه داشت و او به عنوان یکی از تأثیرگذارترین وزرای اقتصادی استرالیا در حافظه تاریخی این کشور ماندگار شد.
اتریش: کارل-هاینتس گراسر
کارل-هاینتس گراسر در 31 سالگی (4 فوریه 2000) وزیر دارایی اتریش شد. او یکی از جوان‌ترین وزرای اقتصادی تاریخ مدرن اتریش به شمار می‌آید و تا ژانویه 2007 در این جایگاه ماند.
بلغارستان: میلِن وِلچِف
میلِن ولچف در 35 سالگی، در تاریخ 24 ژوئیه 2001 مسئولیت وزارت دارایی بلغارستان را بر عهده گرفت. او که سابقه فعالیت در بانک‌های بین‌المللی داشت، تا اوت 2005 این سمت را حفظ کرد.
ایرلند: جَک چیمبرز
جک چیمبرز تازه‌ترین نام این فهرست است. وی در 26 ژوئن 2024 و در 33 سال و 218 روزگی به عنوان وزیر دارایی ایرلند منصوب شد و تاکنون در این جایگاه فعالیت دارد.
مونته‌نگرو: میلویکو اشپاییچ
میلویکو اشپاییچ در 33 سالگی، در 2 دسامبر 2020 وزارت دارایی مونته‌نگرو را به دست گرفت. او که پیشینه‌ای در مؤسسات مالی بین‌المللی داشت، تا آوریل 2022 وزیر ماند. اشپاییچ در ادامه به نخست‌وزیری این کشور رسید.
صربستان: لازار کرستیچ
لازار کرستیچ با حدود 29 سال سن، در 26 اوت 2013 وزیر دارایی صربستان شد. او در طول دوره کوتاه حضورش اصلاحات جنجالی اقتصادی را در پیش گرفت اما پس از حدود یک سال استعفا کرد.
سوئد: آندِش بواری
آندش بواری در 6 اکتبر 2006 و در 38 سالگی به وزارت دارایی سوئد رسید. دوره کاری او تا 3 اکتبر 2014 ادامه داشت.
بریتانیا: جرج آزبرن
جرج آزبرن که فقط چند روز با جشن تولد 39 سالگی‌اش فاصله داشت، در 11 مه 2010 به عنوان وزیر خزانه‌داری بریتانیا منصوب شد. او طی دوران خود سیاست‌های اصلاحی گسترده‌ای را اجرا کرد و تا ژوئیه 2016 در این مقام باقی ماند.
چند تن از این چهره‌های جوان پس از دوران وزارت نیز به مقام‌های عالی‌تری دست یافته‌اند. میلویکو اشپاییچ به نخست‌وزیری مونته‌نگرو رسید، پیتر کاستلو جانشین نخست‌وزیر استرالیا شد،جرج آزبرن به عنوان رئیس اول دولت بریتانیا خدمت کرد و جک چیمبرز نیز اکنون در ایرلند در حال پیشرفت به سمت‌های بالاتر سیاسی است.
همچنین بخوانید تأکید وزرای دفاع ایران و تاجیکستان بر توسعه مناسبات دفاعی و همکاری در جهت مبارزه با تروریسم تجربه کشورهای مختلف نشان می‌دهد که نیروی جوانی، در صورت همراه شدن با دانش، تجربه و جسارت، می‌تواند عاملی مهم در بهبود مدیریت وزارتخانه‌ها باشد. وزرای زیر چهل سال با نگرش‌های نوآورانه و انرژی بالا، توانسته‌اند اصلاحات مؤثر و تغییرات پایدار ایجاد کنند. حضور آنان نه تنها بهره‌گیری از آخرین دانش و تجربیات جهانی را تسهیل می‌کند، بلکه انگیزه‌ای قوی برای مشارکت نسل‌های تازه در امور حکومتی فراهم می‌آورد. این روند، با جلوگیری از فرسودگی ساختارهای مدیریتی، می‌تواند زمینه‌ساز پویایی، پیشرفت و تاب‌آوری بیشتر در اداره امور کشورها شود.
پس از استیضاح همتی و ماه‌ها بدون سکاندار ماندن وزارت اقتصاد، قرار است سید علی مدنی‌زاده از سوی دولت به عنوان وزیر اقتصاد به مجلس معرفی شود. در این بین مهم‌ترین دست‌آویز منتقدان در مجلس برای مخالفت با وزارت مدنی‌زاده، سن اوست. اما بررسی‌های اقتصادآنلاین از جوانترین وزرای اقتصاد در سطح جهان نشان می‌دهد، وزرای جوان عملکردی قابل تحسین در بهبود شرایط اقتصادی کشورشان داشته‌اند.